بیرینگها از اجزای کلیدی در هر سیستم دوار هستند و عملکرد مناسب آنها ارتباط مستقیمی با کیفیت نصب و جداسازی دارد. فرآیند نادرست نصب یا خارجسازی بیرینگ میتواند منجر به کاهش عمر مفید، افزایش سایش، تولید گرمای بیش از حد و در نهایت توقف تجهیزات شود. متأسفانه در بسیاری از واحدهای صنعتی، به دلیل نبود دانش کافی یا عدم استفاده از ابزارهای استاندارد، خطاهای رایجی در این زمینه رخ میدهد که هزینههای سنگینی به مجموعه تحمیل میکند.
در این مقاله به بررسی مهمترین خطاهای رایج در فرآیند نصب و جداسازی بیرینگ و همچنین راهکارهای عملی برای جلوگیری از آنها پرداخته میشود.
استفاده از ابزار نامناسب
شرح مشکل:
رایجترین خطا در نصب و جداسازی بیرینگ، استفاده از چکش، پیچگوشتی، انبر یا سایر ابزارهای عمومی بهجای ابزارهای تخصصی است. این اقدام منجر به آسیب به سطح شفت، خرابی رینگ بیرونی یا درونی بیرینگ و حتی ترک برداشتن اجزای حساس میشود.
راهکار:
استفاده از کیتهای نصب تخصصی مانند TMFT، ابزارهای کششی مکانیکی نظیر TMMA و ابزارهای هیدرولیکی SKF مانند TMHC و TMMK، تضمینکننده نصب و جداسازی ایمن و دقیق بیرینگ هستند.
جهت خرید بلبرینگ skf به این صفحه مراجعه نمایید
اعمال نیروی نادرست یا نامتقارن
شرح مشکل:
اعمال نیروی نامتعادل هنگام نصب بیرینگ، باعث وارد شدن فشارهای اضافی به رینگ داخلی یا خارجی میشود که ممکن است موجب ایجاد لقی یا ترک سطحی در آن شود.
راهکار:
نیروی نصب باید فقط بر رینگ مربوطه وارد شود. برای مثال در نصب بیرینگ روی شفت، نیرو باید تنها بر رینگ داخلی وارد شود. استفاده از پرِسهای کنترلشده یا بوشهای همراستای TMFT این مشکل را حل میکند.
عدم رعایت تمیزی سطوح تماس
شرح مشکل:
وجود آلودگی، ذرات گردوغبار یا زنگزدگی روی شفت یا داخل هوزینگ میتواند منجر به تنظیم نشدن صحیح بیرینگ و ایجاد نقاط تمرکز تنش شود.
راهکار:
قبل از نصب، تمام سطوح باید تمیز، صاف و خشک باشند. استفاده از حلالهای صنعتی برای پاکسازی و بررسی دقیق سطوح با چراغ قوه صنعتی یا لوپ توصیه میشود.
گرمایش غیراستاندارد بیرینگها
شرح مشکل:
گرم کردن بیرینگ با روشهای سنتی مثل مشعل یا حرارت مستقیم میتواند منجر به تغییر ساختار متالورژیکی آن و خرابی در عملکرد شود.
راهکار:
باید از گرمکنهای القایی نظیر مدلهای TWIM SKF استفاده شود که بیرینگ را به صورت یکنواخت و بدون تماس مستقیم گرم میکنند و از دمای مجاز فراتر نمیروند (حداکثر 110°C برای اکثر بیرینگها).
عدم توجه به تراز مناسب شفت و هوزینگ
شرح مشکل:
در صورت ناهمراستایی شفت با هوزینگ، فشارهای جانبی بر بیرینگ وارد میشود که منجر به سایش نامتوازن، ایجاد لرزش و شکست زودهنگام بیرینگ میشود.
راهکار:
قبل از نصب بیرینگ، تراز دقیق شفت و هوزینگ با استفاده از ابزارهای تراز دیجیتال یا لیزری انجام شود.
عدم توجه به تراز مناسب شفت و هوزینگ یکی از عوامل اصلی در خرابی زودهنگام بیرینگها و اختلال در عملکرد ماشینآلات صنعتی است. در صورتی که شفت و هوزینگ بهدرستی تراز نشده باشند، بار بهصورت یکنواخت بر سطح بیرینگ توزیع نمیشود و این عدم توازن، موجب ایجاد تنشهای غیرطبیعی، افزایش اصطکاک و دمای کاری بالا خواهد شد. در بلندمدت، چنین شرایطی باعث سایش غیرعادی، ترکخوردگی یا حتی قفل شدن بیرینگ میشود.
تراز نبودن شفت میتواند ناشی از نصب نادرست، اعوجاج بدنه ماشین، یا حتی حرکتهای ارتعاشی در طی فرآیند تولید باشد. همچنین، عدم هممرکزبودن هوزینگ با محور چرخش نیز از دیگر دلایل اختلال در همراستایی سیستم است. این اختلالها ممکن است در ابتدای کار قابل تشخیص نباشند، اما بهمرور زمان موجب کاهش بازدهی مکانیکی دستگاه و افزایش مصرف انرژی میگردند.
برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از ابزارهای دقیق تراز شفت مانند دستگاههای لیزری SKF توصیه میشود. این ابزارها امکان تنظیم بسیار دقیق موقعیت اجزای مکانیکی را فراهم کرده و خطاهای انسانی در نصب را به حداقل میرسانند. علاوه بر آن، اجرای یک برنامه پایش منظم تراز در بازههای زمانی مشخص میتواند از بروز مشکلات پیشگیرانه جلوگیری کرده و طول عمر تجهیزات را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
استفاده مجدد از بیرینگ آسیبدیده
شرح مشکل:
در بسیاری از واحدهای صنعتی، به دلیل صرفهجویی یا کمبود قطعه، بیرینگهای قدیمی پس از جداسازی دوباره استفاده میشوند، درحالیکه ترکهای میکروسکوپی، لهشدگی یا آسیب به رینگها ممکن است وجود داشته باشد.
راهکار:
همواره از بیرینگهای جدید با شرایط انبارداری مناسب استفاده شود. در صورت نیاز به بررسی بیرینگ قدیمی، از دستگاههای آنالیز ارتعاش یا عیبیابی سطح استفاده شود.
استفاده مجدد از بیرینگ آسیبدیده یکی از اشتباهات رایجی است که میتواند منجر به بروز مشکلات جدی در عملکرد تجهیزات صنعتی شود. در بسیاری از موارد، اپراتورها یا تکنسینها به دلیل کاهش هزینههای جاری یا کمبود قطعات یدکی، بیرینگهایی را که دارای علائم سایش، خراش، زنگزدگی یا تغییر رنگ هستند مجدداً نصب میکنند. اما این قطعات آسیبدیده، حتی در صورت چرخش اولیه روان، بهزودی منجر به افزایش لرزش، دمای بیش از حد و در نهایت شکست مکانیکی دستگاه میشوند.
بیرینگهایی که یک بار دچار آسیب شدهاند، دیگر نمیتوانند عملکردی مشابه یک بیرینگ سالم ارائه دهند، زیرا تلرانسها و ساختار داخلی آنها دچار تغییر شده است. این موضوع نه تنها روی خود بیرینگ تأثیر میگذارد، بلکه میتواند باعث آسیبدیدگی شفت، محفظه، روانکار و سایر اجزای مکانیکی متصل شود. در نتیجه، استفاده مجدد از یک بیرینگ معیوب، تنها هزینههای پنهان را افزایش داده و زمان توقف ماشین را بیشتر میکند.
برای جلوگیری از چنین خطاهایی، لازم است هر بیرینگ پس از جداسازی بهدقت بررسی شود. اگر کوچکترین نشانهای از آسیب فیزیکی یا عملکردی در آن مشاهده شد، باید از استفاده مجدد آن صرفنظر کرد. استفاده از بیرینگ نو و دارای گواهی سلامت، در کنار ابزارهای نصب مناسب و رعایت اصول روانکاری، تضمینی برای افزایش طول عمر تجهیزات و کاهش هزینههای تعمیرات آتی خواهد بود.
نبود برنامه زمانبندی برای تعویض بیرینگ
شرح مشکل:
عدم تعریف زمان مناسب برای تعویض بیرینگ باعث میشود جداسازی آنها در شرایط بحرانی (گیرپاژ، قفل شدن یا شکستن) انجام شود که جداسازی را بسیار دشوار و پرهزینه میسازد.
راهکار:
استفاده از سیستمهای پایش وضعیت و تعریف برنامه زمانبندی تعمیرات پیشگیرانه (PM) کمک میکند تا تعویض بیرینگ پیش از بروز آسیب جدی انجام شود.
نبود برنامه زمانبندی برای تعویض بیرینگ یکی از عوامل کلیدی در بروز خرابیهای غیرمنتظره در ماشینآلات صنعتی است. بیرینگها با گذشت زمان و در اثر فشارهای مکانیکی، حرارتی یا روانکاری نامناسب، دچار فرسایش میشوند. چنانچه برای تعویض آنها برنامهریزی دقیقی وجود نداشته باشد، ممکن است پیش از تعویض دچار آسیب شده و موجب توقف ناگهانی خطوط تولید شوند. این توقفها معمولاً هزینههای سنگینی به مجموعه تحمیل میکنند و زمان قابلتوجهی برای تعمیر و راهاندازی مجدد نیاز دارند.
برنامهریزی منظم برای بازبینی و تعویض بیرینگها میتواند به کاهش ریسک توقفهای اضطراری و افزایش بهرهوری کمک کند. این برنامهها معمولاً بر اساس دادههای کارکرد، شرایط محیطی، نوع روانکار و میزان بارگذاری تنظیم میشوند. همچنین استفاده از ابزارهای آنالیز لرزش، حرارت و روانکاری نیز به تعیین دقیق زمان تعویض کمک میکند.
در نهایت، نبود برنامه منسجم نگهداری پیشگیرانه باعث میشود که تعویض بیرینگها تنها زمانی انجام شود که خرابی رخ داده است، در حالیکه با استفاده از یک برنامه زمانبندیشده و هوشمند، میتوان عمر مفید بیرینگها را به حداکثر رساند و از ایجاد هزینههای ناگهانی جلوگیری کرد. آموزش اپراتورها و تکنسینها برای شناسایی علائم اولیه خرابی نیز در موفقیت این برنامهها بسیار مؤثر است.


بدون دیدگاه